MEHMET DAYIOĞLU
İklim krizi nedeniyle dünya tehlike sinyalleri veriyor. Fosil yakıtların aşırı tüketimi tüm doğal dengeleri alt-üst ediyor. Rusya-Ukrayna savaşı ise maliyetleri aniden yükseltirken, ülkelerin enerjide bağımsızlık için kaynak çeşitlendirme zorunluluğunun altını çizdi. Bu gelişmeler yeşil dönüşümün önemini bir kez daha gösterdi.
Başta rüzgâr ve güneş olmak üzere yenilenebilir kaynaklar dönüşüm çabasında öne çıkıyor. En çok tartışılan kaynaklardan biri ise ‘Geleceğin Enerjisi’ olarak da gösterilen yeşil hidrojen…
Türkiye’nin önde gelen yenilenebilir enerji şirketlerinden Eksim Enerji’nin Genel Müdürü Arkın Akbay, hidrojen konusundaki gelişmeleri HidrojenHaber.com için değerlendirdi.
Arkın Bey, hidrojen konusunda son durum nedir?
Yeşil hidrojen önemli enerji kaynaklarından biri olarak hayatımızda yer alacak. Uzun zamandır spekülasyonu yapılıyor. Ancak, doğalgazdan üretilen mavi hidrojen, bugün elektroliz prosesiyle üretilen yeşil hidrojenin yaklaşık 4’te 1’i maliyetle elde ediliyor.
Bu durumda yeşil hidrojen nasıl ucuzlayacak?
Burada su tüketimine çok dikkat etmek durumundasınız. Su önemli bir kaynak, elektroliz ile verimli bir şekilde hidrojene dönüştürmek durumundasınız. En önemli girdisi de aslında elektroliz için gerekli yenilenebilir enerji kaynağı. O yüzden elektriğin çok yoğun olduğu dönemlerde, batarya ile saklama gibi hidrojen üretimi de bir depolama çözümü olarak yansıyabilir.
Peki üretilecek bu hidrojeni kim kullanacak?
Yüksek ısıya ihtiyaç duyan maden veya rafinaj proseslerinde hidrojen kullanılmasını bekliyoruz. Örneğin demir – çelikte yüksek ısı ihtiyacını, hidrojeni farklı fosil kaynaklarla karıştırarak sağlayabilirsiniz. Veya güvenliği sağlayabilirseniz suyu da kaybetmeden tam hidrojen yanmasıyla hidrojeni kullanabilirsiniz. Böylece fosil kaynaklardan uzaklaşma şansına sahip oluruz.
Bu geçiş ne zaman olacak?
Biz hidrojeni şu anda bir geçiş aracı, ikincil enerji kaynağı olarak görüyoruz. İnşallah elektroliz teknolojileri daha ekonomik maliyetlere kavuşurlar ve hızlı bir dönüşüme de aracılık ederler…
Eksim Enerji’nin bu alanda çalışması var mı?
Eksim Enerji olarak şu anda daha çok proje geliştirme alanında çalışmalarımız var. Hidrojeni verimli hale getirebilmek için öncelikle somut olarak yenilebilir enerji kaynaklarının fazlalığına ulaşmak durumundayız.
Türkiye’de hidrojen alanında diğer çalışmalar nasıl gidiyor?
Türkiye’de hidrojen ihtiyacı duyan sektörler kendileri hidrojen projeleri geliştirir. Diğer ülkelerde ise hidrojen boru hatları inşa edilir hale geldi. Onlar da hidrojen fazlalarını yenilenebilir enerji fazlasıyla birleştirip likit piyasalar elde etmek istiyorlar. Üretilen hidrojenin likit piyasalarda kendi fiyatını bulmasını hedefliyorlar. Bu model şu anda yatırım açısından daha cazip gözüküyor.